बाइडेन-ट्रम्प डिबेट : अफगानिस्तानदेखि पोर्न स्टारसम्मको मुद्दामा आरोपप्रत्यारोप

काठमाडौं । अमेरिकामा यसै वर्ष नोभेम्बर ५ मा राष्ट्रपतिको निर्वाचन हुँदैछ । शुक्रबार पहिलो पटक राष्ट्रपति बहस एटलान्टा जर्जियामा भएको छ ।

यो बहस वर्तमान राष्ट्रपति तथा डेमोक्र्याट नेता जो बाइडेन र उनका रिपब्लिकन प्रतिद्वन्द्वी डोनाल्ड ट्रम्पबीच ९० मिनेटसम्म चलेको थियो ।

चार वर्षपछि फेरि दुवै नेता आमनेसामने भएका हुन् । बहसकाे सुरूवात अर्थतन्त्रको विषयबाट भएको थियो ।

‘धनीलाई फाइदा भयो’

मुद्रास्फीतिको मुद्दा उठ्ने बित्तिकै बाइडेनले त्यसको दोष ट्रम्पलाई देखाएका थिए । बिग्रिएको अर्थव्यवस्था आफूले सम्हालेको उनको भनाइ थियो ।

त्यसको जवाफमा ट्रम्पले भने, ‘मेरो शासनकालमा अमेरिकाको अर्थतन्त्र महान् थियो ।’ बाइडेनले फेरि भने, ‘हामीले फेरि सबै कुरा ठीकसँग गर्नुपर्‍यो ।’

बाइडेनले ट्रम्पलाई केही नगरेको आरोप लगाए र धेरै पटक ‘डिसअर्डर’ शब्द प्रयोग गरेका थिए । बाइडेनले भनेका थिए, ‘ट्रम्पले धनीहरूलाई फाइदा पुर्‍याएका थिए ।’

त्यसपछि ट्रम्पले मतदाताका लागि इतिहासकै सबैभन्दा ठूलो कर कटौती गरेको बताए ।

अफगानिस्तान र कोरोनामा चर्को बहस

बहसमा अफगानिस्तानबाट अमेरिकी सेना फिर्ता गर्ने र कोरोना महामारीका बेला सरकारको दृष्टिकोणका बारेमा पनि छलफल भएको थियो ।

राष्ट्रपति बाइडेनले ट्रम्प प्रशासनको समयमा अमेरिकी सेना अफगानिस्तानमा लडिरहेको बताएका थिए ।

ट्रम्पले आफ्नो योजना त्यहाँबाट (अफगानिस्तान) गरिमा र शक्तिका साथ बाहिरिने थियो । उनले भने, ‘जब उनी (बाइडेन) त्यहाँबाट गए, त्यो देशको इतिहासको सबैभन्दा लाजमर्दो क्षण थियो ।’

कोरोना महामारीको बारेमा बाइडेनले भने, ‘त्यसबेला सबै कुरा गडबडीमा परिणत भएको थियो ।’

कोरोनाको विषयमा प्रतिक्रिया दिँदै ट्रम्पले भने, ‘हामीलाई कोरोना महामारीले हान्यो र जब यो भयो, हामीले महामन्दीमा नजाओस् भनेर हामीले आवश्यकता अनुसार पैसा खर्च गर्‍यौं । सबै कुरा उत्कृष्ट थियो ।’

सैनिकको मृत्युमा बाइडेनको बयान

बहसमा बाइडेनले विगत एक दशकमा आफू एक मात्र राष्ट्रपति भएको दाबी गरे, जसको कार्यकालमा विश्वमा कतै पनि आफ्ना सैनिकको मृत्यु भएको छैन ।

तर, बीबीसी वेरिफाइका अनुसार बाइडेनको यो दाबी गलत हो । यस वर्षको जनवरीमा जोर्डन भित्र ड्रोन आक्रमणमा तीन अमेरिकी सैनिकको मृत्यु भएको थियो ।

यसबाहेक अगस्ट २०२१ मा अफगानिस्तान छोड्ने क्रममा काबुल एयरपोर्टमा भएको आत्मघाती हमलामा १३ सैनिकको मृत्यु भएको थियो । इस्लामिक स्टेट समूहको आईएस-के शाखाले यस हमलाको जिम्मेवारी लिएको छ ।

डिफेन्स क्याज्युल्टी एनालिसिस सिस्टमका अनुसार ट्रम्पको कार्यकालमा ६५ अमेरिकी सैनिकको मृत्यु भएको थियो ।

पोर्न स्टारको मुद्दा 

बहसमा बाइडेनले हश मनी मुद्दाको उल्लेख गरेका थिए । जसमा हालै न्यूयोर्कको अदालतले ट्रम्पलाई दोषी ठहर गरेको थियो ।

ट्रम्पमाथि भूतपूर्व पोर्न स्टार स्टर्मी डेनियललाई सन् २०१६ मा उनको मौनताको बदलामा गोप्य रूपमा पैसा तिरेको आरोप छ । ट्रम्पमाथि हमला गर्दै बाइडेनले भने, ‘त्यहाँ एउटा मात्र व्यक्ति छ जो सजाय पाएको अपराधी हो र अहिले म उहाँलाई मात्र हेरिरहेको छु ।’

स्टर्मी डेनियलसँग ट्रम्पको कथित सम्बन्धको सन्दर्भमा बाइडेनले भने, ‘ट्रम्प नैतिक व्यक्ति होइनन् ।’ यद्यपि, ट्रम्पले बाइडेनको आरोप अस्वीकार गरे ।

इजरायल र गाजा

गाजाबारे सोधिएको प्रश्नको जवाफमा पूर्व राष्ट्रपति ट्रम्पले इजरायलले आफ्नो काम पूरा गर्नुपर्ने बताए । उनले भने, ‘बाइडेन प्यालेस्टिनीजस्तै भएका छन्, यद्यपि राष्ट्रपति उनीहरूमा अलोकप्रिय छन् ।’

ट्रम्पले फेरि एकपटक युक्रेनलाई अमेरिकी सहयोगको मुद्दा उठाएका छन् । युरोपेली मुलुकले अमेरिकाभन्दा कम खर्च गरेको उनको भनाइ छ ।

उनले बाइडेनलाई किन नाटो सहयोगीहरूलाई थप पैसा खर्च गर्न दबाब दिँदैनन् भनेर प्रश्न सोधेका थिए ।

जब बाइडेनलाई सोधियो कि इजरायल-हमास युद्ध अन्त्य गर्न के गर्नुहुन्छ ? जवाफमा उनले हमास युद्ध अन्त्य गर्न नचाहेको बताए ।

उनले इजरायलप्रति अमेरिकाको प्रतिबद्धता दोहोर्‍याए र हमासलाई ध्वस्त पार्नुपर्ने बताए ।

बहसमा कसको राम्रो प्रदर्शन ?

उत्तर अमेरिका कभर गर्ने बीबीसी संवाददाता एन्थोनी जर्चर भन्छन्, ‘बहसमा पूर्व राष्ट्रपतिको प्रदर्शन धेरै अनुशासित र रचना गरिएको प्रदर्शन थियो ।’

ट्रम्प झगडा, अतिरञ्जित जवाफ र बहसमा बोल्नबाट जोगिए । किनभने पछिल्लो पटक यी कुराहरूले उनको बहसलाई कमजोर बनाएको थियो । ट्रम्पले जहिले पनि मौका पाए की उनले कठिन प्रश्नहरू बाइडेनतर्फ फर्काए र आफ्नो कार्यकालमा गरेका कामहरू उद्धृत गरे ।

ट्रम्पले बारम्बार दाबी गरे, जुन पूर्णतया तथ्यमा आधारित थिएन यद्यपि, ती पूर्ण रूपमा गलत पनि थिएनन् । तर, बाइडेन आफूलाई कुण्ठित गर्न असमर्थ देखिए ।

उदाहरणका लागि जब गर्भपतनको मुद्दा उठ्यो ट्रम्पले बारम्बार यो प्रजातान्त्रिक उग्रवाद हो भनेर औंल्याए । उनले झूटो दाबी गरे कि बाइडेनको पार्टीका नेताहरूले जन्मपछि गर्भपतनलाई समर्थन गर्छन् ।

बाइडेनले यस मुद्दामा ट्रम्पलाई हावी गर्न सक्थे तर उनी त्यसो गर्न सफल भएनन् । बाइडेनले भने, ‘तपाईँले गरेको काम भयानक छ ।’

-बीबीसीको सहयोगमा