राजाको विज्ञापनमा साढे १९ लाख खर्च गर्ने रहस्यमयी फेसबुक पेज

काठमाडौं । सडकदेखि सामाजिक सञ्जालसम्म राजवादीहरूले ‘राजा फर्काउने अभियान’ चलिरहेको बेला एउटा फेसबुक पेजले राजावादी अभियानलाई सहयोग पुग्नेगरि विज्ञापनमा १९ लाख रुपैयाँभन्दा बढी खर्च गरेको छ ।

पृथ्वीनारायण शाह र महेन्द्रका फोटो राखेर फेसबुक विज्ञापनमा यो पेजले ठूलो रकम खर्च गरेको हो । “Unified Nepal – एकीकृत नेपाल” नाम गरेको यो पेजले १३ हजार ९९८ डलर खर्च गरेको फेसबुक विवरणमा भेटिन्छ । आजको विनिमयदर अनुसार यो पेजले १९ लाख ४५ हजार ७ सय ५० रुपैयाँ खर्च गरेको छ ।

यो पेजमा त्रिभुवन, महेन्द्र, पृथ्वीनारायण शाहका भनाइहरू राखेर विज्ञापन गर्ने गरिएको छ । फेसबुकको माउ कम्पनी मेटाको विवरणअनुसार यो पेजले अहिलेसम्म २६ वटा विज्ञापन गरेको छ । फेसबुकको ‘पेज ट्रान्सपरेन्सी’अनुसार यो पेज नेपालबाटै चल्छ । र, दुई जना (आईडी)ले यो पेज चलाएको देखिन्छ ।

२४ अक्टोबर २०२३ मा खोलिएको यो पेजमा अलिक पहिलेसम्म [email protected] इमेल ठेगाना थियो । तर, अहिले त्यो इमेल ठेगाना हटाइएको छ । मैले ८ नोभेम्बर २०२४ मा यो इमेल ठेगानामा ‘तपाईंले चलाउने गरेको पेजका बारेमा कुराकानीका लागि अनुरोध’ भनेर इमेल गरेको थिएँ । तर, त्यसको जवाफ अहिलेसम्म आएको छैन ।

माइसंसारमा प्रकाशित ब्लगअनुसार यो पेजले गरेका ‘२६ वटा विज्ञापन मध्ये ११ वटामा राजा महेन्द्रका फोटो र भनाइ राखिएको छ । त्यसैगरी ९ वटा विज्ञापनहरूमा पृथ्वीनारायण शाहको दिव्योपदेश राखिएको छ । एउटा विज्ञापनमा राजतन्त्रको उल्लेख नगरी सन् ८० को दशकको मध्यसम्म नेपालले प्रशस्त चामल निर्यात गर्ने गरेको तर अहिले आयात गर्ने गरेको भन्दै पाठकलाई आफ्नो धारणा लेख्न भनिएको छ ।’

३ लाख १३ हजार लर ३ लाख ८ हजार फलोअर्स रहेको यो पेजले १८ देखि ३४ वर्ष उमेर समूहका मान्छेलाई लक्षित गरेर फेसबुकमा विज्ञापन गरेको छ । पेजमा पोष्ट गरिएका अडिओ भिडिओ सामग्रीमा एआईको आवाज प्रयोग गरिएको छ ।

राजाका भनाइहरू राखिएको यो पेजको उद्देश्य चलिरहेको ‘राजावादी अभियान’लाई सहयोग गर्नु जस्तो देखिन्छ । माइसंसारमा सालोक्य यो पेजको उदेश्य राजनीतिक एजेण्डा स्थापित गर्ने हुनसक्ने भन्दै लेख्छन्, “पेजमा स्पष्ट रूपमा कुनै दल वा सङ्गठन उल्लेख नगरे पनि, खर्चको परिमाण र सामग्रीको स्वरूपले राजनीतिक उद्देश्य हुनसक्ने सङ्केत दिन्छ ।”

१९ लाख ४५ हजार रुपैयाँ खर्च गरिसकेको यो पेजका गतिविधिलाई रहस्यमयी भनेर अर्थाउँछन् सालोक्य । उनी लेख्छन्, “साढे १९ लाख रुपैयाँभन्दा बढी खर्च गरिसकेको “Unified Nepal – एकीकृत नेपाल” पेजले वास्तवमै रहस्यमय गतिविधि गरिरहेको छ । यसको वास्तविक उद्देश्य खुला रूपमा स्पष्ट नभए पनि, डिजिटल विज्ञापनहरू जनमत निर्माण र प्रभाव बढाउने शक्तिशाली माध्यम बन्दै गइरहेका छन् ।”